Indexatie alimentatie
Elk jaar stijgen de lonen in Nederland, en om ervoor te zorgen dat alimentatiebedragen hun waarde behouden, worden ze jaarlijks geïndexeerd. Dit geldt zowel voor partneralimentatie als kinderalimentatie, maar ook voor de inleg op een kindrekening. In deze blog leg ik uit hoe de indexering werkt, waarom het verplicht is en wat de uitzonderingen zijn.
Wat is een indexatie van alimentatie?
Indexatie betekent dat het bedrag van de alimentatie jaarlijks wordt aangepast op basis van de gemiddelde loonstijging in Nederland. Dit percentage wordt elk jaar in november vastgesteld door de Minister van Justitie en Veiligheid.
Door de jaarlijkse aanpassing blijft de alimentatie in verhouding met de stijgende kosten van levensonderhoud. Dit is met name van belang voor ouders die afhankelijk zijn van kinderalimentatie om de kosten van hun kinderen te dekken. Zonder indexering zou de alimentatie steeds minder koopkracht hebben, waardoor het steeds lastiger wordt om aan de financiële behoeften van je kind te voldoen.
Indexatie van kinderalimentatie en gezamenlijke kindrekening
Kinderalimentatie en de inleg op een kindrekening vallen onder het zogenoemde dwingend recht. Dit betekent dat de wet voorschrijft dat deze bedragen jaarlijks worden verhoogd met het vastgestelde indexeringspercentage. Dit is verplicht, en je kunt hier niet van afwijken, tenzij er in uitzonderlijke gevallen door de rechter anders is bepaald.
De reden hiervoor is simpel: de kosten van het opvoeden en onderhouden van je kinderen stijgen jaarlijks, en de alimentatie moet hiermee meebewegen. Het niet toepassen van de indexering kan ertoe leiden dat de ontvangende ouder structureel minder geld heeft om de kosten van de kinderen te dragen. Dit kan bijvoorbeeld gaan om kosten voor school, sport, kleding of medische zorg.
Indexatie van partneralimentatie
Ook partneralimentatie wordt in principe jaarlijks geïndexeerd. In je convenant of in de beschikking van de rechtbank staan afspraken vermeld over de indexatie van de partneralimentatie. Als er niets is afgesproken over indexering, dan geldt automatisch de wettelijke indexering en moet de alimentatie jaarlijks worden verhoogd met het vastgestelde percentage.
De indexering van partneralimentatie is bedoeld om ervoor te zorgen dat de ontvangende partij voldoende financiële middelen blijft ontvangen om in zijn of haar levensonderhoud te voorzien. Dit kan vooral belangrijk zijn als iemand na de scheiding nog niet volledig in staat is om zelfstandig in het eigen inkomen te voorzien.
Als er wél is afgesproken dat indexering niet van toepassing is, dan blijft het oorspronkelijke alimentatiebedrag ongewijzigd. Let er echter op dat een alimentatiebedrag dat jarenlang niet wordt aangepast, in koopkracht steeds minder waard wordt. Dit kan op langere termijn financiële problemen opleveren voor de ontvangende partij.
Waarom is indexatie van alimentatie zo belangrijk?
Het niet indexeren van alimentatie kan op lange termijn grote financiële gevolgen hebben. Door stijgende lonen wordt de koopkracht elk jaar aangepast. Als de alimentatiebedragen niet worden verhoogd, kan de ontvanger steeds minder voorzien in de kosten waarvoor de alimentatie oorspronkelijk bedoeld was. Dit geldt in het bijzonder voor kinderalimentatie en de kindrekening, waar de stijgende kosten van levensonderhoud een directe impact hebben op het welzijn van je kind.
Voor de betalende partij kan indexering soms als een extra last voelen, vooral als het eigen inkomen minder hard stijgt dan het indexeringspercentage. Toch is het belangrijk om te beseffen dat de indexering wettelijk verplicht is en dat het een manier is om de financiële balans eerlijk te houden na een scheiding.
Wat als de indexering niet wordt toegepast?
In de praktijk komt het regelmatig voor dat de indexering niet automatisch wordt doorgevoerd. De betalende partij is hier verantwoordelijk voor, maar de ontvangende partij moet hier zelf op toezien. Als de indexering over meerdere jaren niet is toegepast, kan de ontvanger dit met terugwerkende kracht opeisen, tot maximaal vijf jaar terug.
Als de alimentatie officieel is vastgelegd en bekrachtigd door de rechtbank, dan kan de ontvangende partij bij betalingsachterstanden een beroep doen op het LBIO (Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen). Het LBIO kan namens de ontvanger de achterstallige kinderalimentatie en partneralimentatie innen bij de betalende partij. Dit geldt echter niet voor de inleg op een gezamenlijke kindrekening. In dat geval zal een andere juridische procedure nodig zijn om achterstallige betalingen te vorderen.
Het is daarom raadzaam om regelmatig te controleren of de indexering correct is toegepast en tijdig in gesprek te gaan als hier onduidelijkheid over bestaat. Mochten er betalingsproblemen zijn, dan is het beter om dit vroegtijdig te bespreken en samen naar een oplossing te zoeken, in plaats van achteraf te moeten procederen.
Conclusie
Het indexeren van alimentatie is een belangrijke wettelijke bepaling om ervoor te zorgen dat de bijdrage aan de kosten van levensonderhoud meegroeit met de gemiddelde loonstijging in Nederland. Kinderalimentatie en de inleg op een kindrekening móeten worden geïndexeerd, terwijl bij partneralimentatie afwijkende afspraken mogelijk zijn, mits vastgelegd in het convenant. Zorg ervoor dat je jaarlijks controleert of de indexering correct is toegepast om toekomstige financiële tekorten te voorkomen. Via deze link kan je de indexaties van afgelopen jaren terug vinden.
Heb je vragen over de indexering van alimentatie of twijfel je over wat er in jouw situatie geldt? Neem gerust contact met mij op, ik help je graag verder!